NV COS 320 Materialiteit
Materialiteit bij de planning en uitvoering van een controle, staat vermeld in de NV COS 320.
Het begrip materialiteit wordt door de accountant toegepast zowel bij het plannen en uitvoeren van de controle, als bij het evalueren van het effect van de geïdentificeerde afwijkingen op de controle en van eventuele niet-gecorrigeerde afwijkingen op de financiële overzichten, alsmede bij het vormen van het oordeel in de controleverklaring.
Planning, uitvoering en afronding
De materialiteit wordt in de verschillende fasen van het controleproces betrokken.
- Planning en uitvoering
- Afronding van de controle
De planning en uitvoering staat beschreven in NV COS 320 en de afronding staat vermeld in NV COS 450, 705 en 705.
In stelsels inzake financiële verslaggeving wordt het begrip materialiteit in de context van het opstellen en het presenteren van financiële overzichten vaak toegelicht. Ook al kunnen stelsels inzake financiële verslaggeving materialiteit in verschillende termen benaderen, toch wordt in het algemeen het volgende uiteengezet.
afwijkingen, met inbegrip van weglatingen, afzonderlijk of gezamenlijk, worden van materieel belang geacht indien daarvan redelijkerwijs kan worden verwacht dat zij een invloed zullen hebben op de economische beslissingen die gebruikers op basis van de financiële overzichten nemen.
Definitie materialiteit
Er is geen bewijslast noodzakelijk door een accountant ten aanzien van de omvang van de materialiteit. Het betreft slechts een redelijke verachting dat een materiële afwijking een beslissing van een gebruiker beïnvloedt.
afwijkingen, met inbegrip van weglatingen, afzonderlijk of gezamenlijk, worden van materieel belang geacht indien daarvan redelijkerwijs kan worden verwacht dat zij een invloed zullen hebben op de economische beslissingen die gebruikers op basis van de financiële overzichten nemen.
Zie NV COS 320.2 voor de definitie.
Een materiële afwijking kan zowel kwantitatief (omvang) als kwalitatief (aard) zijn. Een materiële afwijking van wel kwalitatief maar niet altijd kwantitatief materieel is, kan bijvoorbeeld een fraude zijn.
Een fraude van € 50,- is kwalitatief materieel. Alleen het is niet de rol van de accountant om deze kwalitatieve materiële afwijking te constateren. Het zou namelijk veroorzaken dat een accountant een integrale controle zou moeten uitvoeren, waardoor de controle te kostbaar zou zijn. De kosten wegen niet meer op tegen de baten.
Een afwijking moet na de controle geëvalueerd worden. Indien er sprake is van een materiële afwijking leidt dit tot een ander soort controleverklaring (met beperking of afkeurend).
De accountant dient de materialiteit voor de financiële overzichten als geheel (en, indien van toepassing, het materialiteitsniveau of de materialiteitsniveaus van bijzondere transactiestromen, rekeningsaldi of in de financiële overzichten opgenomen toelichtingen) te herzien wanneer hij tijdens de controle kennis heeft gekregen van informatie op grond waarvan hij initieel een ander bedrag (of bedragen) zou hebben bepaald.
Aanpassen materialiteit
De materialiteit wordt bepaald in de planningsfase. In de planningsfase zijn de definitieve cijfers nog niet bekend, waardoor de mogelijkheid bestaat dat de concept cijfers, significant afwijken van de definitieve cijfers. De materialiteit dient zeker in het geval van naar beneden bijstellen te worden toegepast.
Het gevolg van het bijstellen van de materialiteit naar beneden is dat er meer controlewerkzaamheden verricht moeten worden. Het is aan te bevelen om de materialiteit in de planningsfase niet te hoog te bepalen, maar veiligheidshalve in het begin al lager te bepalen. Het voorkomt onnodig veel extra werkzaamheden als in de eindfase van de controle de materialiteit te hoog is bepaald.
Voor de toepassing van de Standaarden betekent uitvoeringsmaterialiteit het bedrag of de bedragen die door de accountant op een lager materialiteitsniveau dan voor de financiële overzichten als geheel is (zijn) vastgesteld om de waarschijnlijkheid dat het totaal van niet-gecorrigeerde en niet-gedetecteerde afwijkingen het materialiteitsniveau voor de financiële overzichten als geheel overschrijdt, tot een passend laag niveau terug te brengen. Indien van toepassing wordt met uitvoeringsmaterialiteit tevens het bedrag of de bedragen bedoeld die door de accountant voor bijzondere transactiestromen, rekeningsaldi of in de financiële overzichten opgenomen toelichtingen op een lager niveau of op lagere niveaus dan het materialiteitsniveau of de materialiteitsniveaus zijn vastgesteld.
Soorten materialiteit
Onder COS 320 worden er drie soorten materialiteit onderscheiden.
- Algemene materialiteit
- Bijzondere materialiteit
- Uitvoeringsmaterialiteit
Algemene materialiteit
De algemene materialiteit betreft de materialiteit die van toepassing is voor de gehele controle.
De omvang van de algemene materialiteit wordt meestal bepaald door benchmarks. Een gangbare omvang betreft 2% van de omzet.
Er zijn vuistregels op basis waarvan de materialiteit wordt bepaald (glijdende schaal). Bij een organisatie van kleinere omvang, wordt meestal op basis van een hoger % de materialiteit bepaald.
Het percentage vermenigvuldigd met een jaarrekeningpost, bepaald de omvang. Veel gehanteerde jaarrekeningposten.
- Omzet
- Activa
- Balanstotaal
- Brutowinst
- Nettowinst
- Eigen vermogen
Of een combinatie van 2 of meerdere jaarrekeningposten.
Binnen de non-profit instellingen is 1% van de totale lasten de gebruikelijke omvang van de materialiteit. Deze omvang is bij subsidiecontrole eveneens gangbaar (1% van de bestedingen).
Bijzondere materialiteit
De bijzondere materialiteit is afwijkend van de algemene materialiteit (meestal lager). Een bijzondere materialiteit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van een afwijking in een jaarrekeningpost, waardoor een ratio niet behaald wordt. Een kleinere afwijking kan daardoor al als materieel worden beschouwd voor de gebruikers van het financiële overzicht.
De cos beschrijft de volgende voorbeelden, waardoor een bijzondere materialiteit gehanteerd moet worden.
- Transacties met verbonden partijen.
- Beloningen bestuurders en commissarissen.
- Belangrijke toelichtingen.
Uitvoeringsmaterialiteit
De uitvoeringsmaterialiteit (of controletolerantie, Engels: Monetary precision) is de daadwerkelijke materialiteit waarmee tijdens de controle wordt gewerkt.
De uitvoeringsmaterialiteit wordt lager bepaald dan de algemene materialiteit, vanwege de waarschijnlijkheid van niet-gecorrigeerde en niet-gedetecteerde afwijkingen.
De doelstelling van de accountant is het evalueren van:
- de invloed van geïdentificeerde afwijkingen op de controle; en
- de invloed van eventuele niet-gecorrigeerde afwijkingen op de financiële overzichten.
Evaluatie van afwijkingen
Op basis van de COS 450 is het verplicht gesteld om de afwijkingen te evalueren. Vervolgens wordt op basis van COS 705 de impacr bepaald van de niet-gecorrigeerde materiële afwijkingen op de verklaring.
De accountant dient tijdens de controle geïdentificeerde afwijkingen te accumuleren, met uitzondering van afwijkingen die duidelijk triviaal zijn.
Onbeduidende afwijkingen
Tijdens de controle wordt er gewerkt met de duidelijke onbeduidend, van meestal rond de 5% van de algemene materialiteit.
Deze duidelijke onbeduidende afwijking moeten in tegenstelling tot de hogere onderkende afwijkingen niet gecumuleerd te worden.
De volgende soorten afwijkingen zijn er:
- Feitelijke afwijkingen, harde fout en zonder twijfel.
- Inschattingsafwijkingen, onredelijke schatting of onjuist verslaggevingsgrondslag.
- Geprojecteerde afwijkingen, op basis van een afwijking in een steekproef wordt de geschatte fout in een populatie bepaald.
De accountant dient bij het management en, in voorkomend geval, bij de met governance belaste personen om een schriftelijke bevestiging te verzoeken dat zij van oordeel zijn dat de invloed van niet-gecorrigeerde afwijkingen, afzonderlijk of gezamenlijk, niet van materieel belang is voor de financiële overzichten als geheel. Een overzicht van deze elementen dient te worden opgenomen in of toegevoegd aan de schriftelijke bevestiging.
Corrigeren van afwijkingen
Als er sprake is van afwijkingen, dient dit tijdig gecommuniceerd te worden aan het management (met uitzondering van een directiefraude).
Het is in principe verplicht om de geconstateerd afwijkingen te laten corrigeren. Een directie die weigert, dient een reden te geven voor het niet corrigeren. Als er onvoldoende reden is, kan dit een aanwijzing zijn van fraude, die ontstaat door het beïnvloeden van financiële overzichten.
Communicatie met het governance-orgaan
De geconstateerde afwijkingen worden gecommuniceerd met het governance-orgaan. Ook dient het effect van niet gecorrigeerde afwijkingen van voorgaande jaren op het huidige boekjaar met ht governance-orgaan besproken te worden. Dit mag mondeling, onder voorwaarde dat er een gespreksverslag in het controledossier wordt bewaard.
De niet gecorrigeerde afwijkingen worden in de schriftelijke bevestiging (LOR) opgenomen.
Materialiteit
| Auteur: | Dirk Braam |
|---|---|
| Functie: | |
| Opleiding: |
Over mij
