Moral hazard
Moral hazard
Sommige partijen hebben een informatie-voordeel ten opzichte van anderen ten aanzien van een bepaalde transacties. Er zijn twee soorten van informatie-asymmetrie:
1. adverse selection
2. moral hazard
Bepaalde partijen kunnen de acties van anderen niet waarnemen, terwijl deze acties wel de belangen van alle partijen in de transactie beïnvloeden. Moral hazard heeft vooral betrekking op de betrouwbaarheid van informatie. De belangrijkste vorm van moral hazard is de motivatie van management-inspanning (management effort). Moral hazard ontstaat, vanwege de scheiding tussen leiding en eigendom. De scheiding tussen leiding en eigendom komt met name voor bij de grote ondernemingen. Denk aan een beursgenoteerde onderneming die een scheiding kent tussen de aandeelhouders (eigendom) en de directie (leiding).
Moral hazard
Moral hazard is geredeneerd vanuit het management perspectief in de context van de agency theorie: investeerders kunnen moeilijk hun informatie verifiëren omdat het management deze informatie kan hebben beïnvloed. Het management kan bewust ruis hebben gecreëerd ten aanzien van de informatieverschaffing. De betrouwbaarheid van de informatie, zoals in de jaarrekening is verantwoord, kan daardoor afnemen.
Moral hazard ontstaat doordat de ene partij (de manager) beschikt over informatie, op welke wijze(met welke inspanning) een bepaald resultaat is behaald en van welke kwaliteit het resultaat is. Dit terwijl de andere partij (belegger/ eigenaar) niet over deze informatie beschikt.
Het management kan zich als het ware verschuilen achter de omstandigheden (bij slechte resultaten zijn deze hieraan te wijden, terwijl goede resultaten het gevolg zijn van acties van het management). Er is geen eenduidig bewijs tussen de prestatie van de leiding en het behaalde resultaat.
De netto winst als maatstaf voor management performance draagt op twee manieren bij aan de beheersing van het ‘moral hazard’ probleem:
1. de netto winst kan dienen als input voor compensatie-contracten om de management performance te motiveren (beloning = positief). Het gaat hier om het inbouwen van beloningsprikkels. Een voorbeeld van een beloningprikkel zijn opties in het bedrijf.
2. de netto winst kan effectenmarkten en management-arbeidsmarkten informeren, zodat een manager die rommelt met de cijfers in zijn eigen belang na verloop van tijd een daling in inkomen, reputatie en marktwaarde zal ervaren (negatief).